De woonwijk aan het IJ-plein in Amsterdam ligt als een fantastische constructivistische compositie aan de noordkant van het IJ, op de locatie waar de Amsterdamse Droogdok Maatschappij in 1977 de poorten moest sluiten van wegen faillissement. De directie heeft bij de verkoop van de grond bedongen dat de locatie van de failliete werf niet tot een goudkust zou verworden, maar dat de ziel van de arbeidersbeweging dan in ieder geval als betaalbare woningen in een…
De woonwijk aan het IJ-plein in Amsterdam ligt als een fantastische constructivistische compositie aan de noordkant van het IJ, op de locatie waar de Amsterdamse Droogdok Maatschappij in 1977 de poorten moest sluiten van wegen faillissement. De directie heeft bij de verkoop van de grond bedongen dat de locatie van de failliete werf niet tot een goudkust zou verworden, maar dat de ziel van de arbeidersbeweging dan in ieder geval als betaalbare woningen in een goede woonomgeving stand zou houden.
De nog jonge architect Rem Koolhaas ontwierp in 1980 het masterplan voor de wijk waarbij zichtlijnen, openheid en doorwaadbaarheid de boventoon voeren. Zo ontstond een unieke stadsvernieuwingswijk waarin nieuwe typologieën en ontwerpdisciplines werden geïntroduceerd die ver af stonden van de traditionele bouwblokken die tot dan toe domineerde. Het masterplan en enkele van de individuele ontwerpen diende als schoolvoorbeeld voor veel latere stadsvernieuwingsprojecten door het hele land.
Lees meer
In de
recente Cultuurhistorische verkenning van de gemeente Amsterdam is de wijk
bestempeld als een uniek en opmerkelijk ontwerp, de gemeente wil de wijk
opwaarderen waarbij de bijzondere kwaliteiten als uitgangspunt worden genomen.
Dit plan beschouwt de bestaande wijk als een
compositie waaraan een nieuwe laag als een grid wordt toegevoegd. Deze nieuwe
laag plaatst op de kruispunten van het grid objecten in de wijk die een
ruimtelijke of verfraaiende ingreep doen. Deze objecten bevorderen het openbare
leven door plekken te verbijzonderen, ontmoeting te arrangeren en iets toe te
voegen aan de openbare ruimte, maar altijd met respect voor de oorsprong wan de
wijk.
Langs de kade wordt nog een extra laag toegevoegd. De
oorsprong van Amsterdam de noordkant van de oever is het gebruik van de
landtong Van Volewijck als galgenveld voor de stad. De zandplaat is door het
verloop van de oergeul op natuurlijke wijze ontstaan en is door het verstrijken
van de tijd meer en meer verhard en geïndustrialiseerd. De oeroever verdween en
het IJ veranderde tot de huidige rivier. In dit plan dienen de ingrepen voor de
kade als bakens verankerd in de ondergrond waartussen het IJ weer mag
dichtslibben en verzanden op een manier zoals de oever van de landtong ooit is
ontstaan.
