Inleiding

Mobiliteit is een van de belangrijkste thema’s nu de Kop van Zuid volop in beweging is. De gemeente voorziet een enorme verdichtingsopgave; in een wijk waar mobiliteitsknelpunten nu al voelbaar zijn, zorgt die groei voor nog meer druk op de openbare ruimte.  De  jongeren met wie we in deze studio samenwerkten, merken dat dagelijks.  Als Feyenoord speelt, staat alles vast;  tijdens   de spits is het chaos, en veilig naar school, werk of vrienden wandelen wordt dat een opgave.  Aan die drukte moet iets gebeuren! En dat deden we niet voor de jongeren maar door met jongeren te ontwerpen. Dat bleek een leerproces vol vallen en opstaan. Vanaf het eerste moment koos ik voor openheid: over de opgave, de plannen van de gemeente en de ruimte voor hun stem. Eerlijkheid hielp om vertrouwen te bouwen met duidelijke communicatie, ook over wat moeilijk is. 

Het doel was je openstellen, luisteren en samen ontwerpen. Het contact met de jongeren van HEFHouse stond centraal. Hoe maak je het gesprek gelijkwaardig? Hoe houd je het interactief en aantrekkelijk? Door samen op pad te gaan, kaarten te maken en hun verhalen serieus te nemen, ontstond een gedeelde blik op de wijk.

De jongeren kozen mobiliteit als thema, omdat het hen raakt in hun dagelijkse bezigheden. Samen werkten we aan een alternatieve visie: rustiger, menselijker, toegankelijker. Lopen in de wijk werd het uitgangspunt. Doormiddel van de workshops: een subjectief kaartbeeld, de analyse van de visie,  varianten voor een pilootproject en andere gesprekken ontstond er een toekomstbeeld waarin mobiliteit niet langer bijdraagt aan drukte, maar juist aan de leefbare buurt. Want hoe ziet de toekomst van Feijenoord eruit als jongeren zelf meedenken, meepraten en meebouwen?

Subjectieve atlas

Deze kaart is onderdeel van de subjectieve atlas. Een atlas die middels visuele weergave met persoonlijke kaarten, foto’s en observaties toont hoe de jongeren hun wijk zelf ervaren. Dit was de tweede kennismaking en het eerste één-op-één moment met de jongeren samen. De kaart getiteld: ‘Een wandeling van 24 jaar’ – Kübra & Mila. is onderdeel van de atlas van Feijenoord en laat zien hoe de dames hún wijk ervaren.  Een belangrijke stap in het vertrouwens proces. Vertrouwen krijgen in elkaar, maar ook luisteren naar verhalen en een beeld van de buurt krijgen door hun ogen.

Vanuit de eerste workshop met de subjectieve atlas, de kennismaking ontstond een beeld bij wat de jongeren belangrijk vonden. Dit werd vertaald naar de thema’s waarin mobiliteit er een van is. Om iedereen eerlijk te kunnen betrekken in de participatie, gelijkwaardheidheid te creeren over de kennis van de plannen en die visie is er in de analyse met een kritische blik naar de gemeentelijke plannen gekeken en hun impact op de mobiliteit in Feijenoord, met als hoofddoel de plannen vertalen naar de jongeren zodat zei hun mening kunnen vormen.

Er spelen 3 opgaves in de wijk, waar de gemeente op stuurt; Ze hebben allemaal gevolgen voor Feijenoord. De gemeente bedacht als oplossing een reeks projecten zoals getoond. Maar het stapje participatie met jongeren werd hierin overgeslagen.

1. Isolatie > verbonden binnenstad

2. Een enorme bevolkingsgroei > drukker worden

3. De auto centraal > langzaamverkeer op 1

pilootproject | Fijn wandelen

n de gesprekken met de jongeren kwam één onderwerp steeds terug: drukte. Vanuit deze vraag ontwikkelden we samen een alternatieve benadering: een visie waarin wandelen centraal staat. Wandelen brengt rust, ruimte en ontmoeting. In het pilootproject testen we dit concept, want wat als een aantrekkelijke wandelroute voor jongeren een van de oplossingen is voor de gevolgen van de verdichting op de kop van Feijenoord.

Wat zijn deze gevolgen van de verdichting?

Verhoging van de ruimtedruk, meer mensen, 2597 extra woningen, meer voorzieningen, meer groen, meer ruimte voor mobiliteit.

Oplossingen

Er moeten 1500 plekken voor Feyenoord supporters komen, dan is er genoeg voor 20% van de 30% die met de auto komt, gelijk aan andere steden.  Voor die overige 10% moet het ov verbeterd worden. Hoe meer mensen het ov pakken in en uit de wijk hoe minder mensen de auto. De auto neemt veel plek in. Nu Feijenoord  ook binnenstad is past daar ook een parkeernorm van max. 0,5 bij. Dit zorgt voor minder auto’s op straat. Binnen de wijk laten mensen de auto staan, ze wandelen, buiten de wijk mag je met de auto of het ov gaan. 

Om dit te stimuleren hebben we twee netwerken. Op stroomwegen heeft de auto meer ruimte daardoor hoeft hij op andere plekken minder aanwezig te zijn. De stroomwegen zijn voor in en uit de wijk. Op de verblijfswegen binnen de wijk is door de komst van nieuwe voorzieningen en andere ontwerpprincipes het aangenaam om te wandelen.

De principes zijn op te splitsen in 4 thema’s. Bereikbaarheid, comfort, ontmoeting en veiligheid. Uit de verschillende gesprekken en workshops kwam de principes naar voren voor de ultieme wandelroute van de jongeren.  

Fijn verblijven op de Lodewijk Pincoffsweg

Hier ligt de focus op ontmoeting, gezelligheid. De voetganger hoeft weinig oversteken en heeft voorrang op de auto. Door het eenrichtingsverkeer voelt de auto ook dat hij hier onder gewaardeerd is.

Voor het comfort is de straat vergroend. Bankjes en speelelementen zoals hinkelpaden, hardlooptracks en stapstenen zorgen met voorzienigen in de plint voor een fijne ontmoetingsplek. Gelijktijdig zorgt dit ook voor veiligheid.

Fijn wandelen op de Rosestraat

Hier ligt de focus op hoe je in een grote verkeersstraat alsno g fijn kan wandelen. Door de stoepen te versmallen, krijgen ze een meer menselijke maat, gebruik van hout en natuurlijke materialen, vormen en kleuren zorgen voor een comfortabele wandeling. Bankjes zorgen daarnaast voor een pauze moment. Verlichting en de duidelijke scheiding van mobiliteit geeft veiligheid.

LANGE TERMIJN VISIE

Het is 2050. We lopen door Feijenoord en merken meteen de wijk ademt centrum maar toch een en al rust en ruimte. Auto’s zijn er nog steeds, maar kennen hun plek. Dat kan ook omdat de straten heel breedt zijn, daardoor kun je toch met je auto nog parkeren dichtbij de huisarts als het even nodig is. De wijk zelf is voor mensen. Tussen het groen, langs nieuwe pleinen en winkels, wandelen buurtbewoners ontspannen van plek naar plek. Op stroomwegen rijdt verkeer vlot de wijk in en uit. In de verblijfsgebieden vind je rust, ontmoeting en overzicht. T Het Entrepotstation is al eventjes af en goed verbonden. Het ov is snel en betrouwbaar en de auto is niet langer de eerste keuze. Door het fijnmazige netwerk en de veilige, groene straten is het fijn om te lopen. De brede straten bieden voordeel en openheid, maar duidelijke scheidingen creeren plekjes en een menselijke maat. Je weet waar je je vrienden kunt vinden en voelt je welkom en veilig onderweg.  

Nieuwe plannen liggen er om in de toekomst het metronetwerk en tram netwerk uit te breiden door de stad en om het ov betaalbaarder te maken. Maar voor nu is Feijenoord bereikbaar, comfortabel en menselijk geworden.