Dorpelijkheid. 

Het dorp fascineert mij. Ik heb haar ontdekt, achter me gelaten, maar toch opnieuw naar haar verlangt. Maar wat is het dat haar eigen maakt? Het dorp wordt vaak omschreven naar een geïdealiseerd beeld: natuur, rust, ruimte, pittoreske boerderijen en een kerktoren. Tegelijkertijd bestaat het autonome dorp van vroeger allang niet meer. Het leven in het dorp is de afgelopen decennia flink veranderd en ook de komende jaren staat ze opnieuw voor een kantelpunt. Steeds vaker krijgen stedelijke typologieën plaats in dorpen, zonder enige aanpassing aan hun nieuwe omgeving. Een architectonische taal voor het groeiende dorp lijkt vaak nog niet te zijn gevonden.

‘Dorpelijkheid’ is een onderzoek naar het ontrafelen van het fenomeen dorp en het voortbouwen op haar intrinsieke eigenheid. Niet om het verleden te behouden, maar om te leren van haar oorsprong en deze te herinterpreteren passend bij de dorpse gebruiks- en omgangsvormen van vandaag de dag. Door middel van een persoonlijke ontwerpbenadering laat het project zien hoe begrip dorpelijkheid onderzocht kan worden en opnieuw vorm kan krijgen in de hedendaagse context. Aan de hand van een op het eerste oog bescheiden bijdrage aan de alledaagse leefomgeving van het dorp laat het project zien hoe we door precies te observeren, luisteren en tekenen met een andere blik kunnen ontwerpen aan het dorp.

Dorpelijkheid is geen bestaand begrip uit ons woordenboek. Blijkbaar bestaat er nog geen dorpse tegenhanger voor het begrip stedelijkheid. Dorpelijkheid draait niet alleen om de formele ruimte en vormentaal, maar vooral ook over de manier waarop deze betekenis krijgt in het alledaagse en het collectieve geheugen van het dorp van generatie op generatie.

Hierin staat het onderzoek en ontwerp naar verschillende schaalniveaus in relatie tot de dorpse tussenruimten centraal. Juist in de ambiguïteit van deze tussenruimten kan het dorpse plaatsvinden. De overgang tussen het publieke en het privé domein is dan ook gradueel, informeel en veelduidig. Dit maakt het mogelijk om de tussenruimten naar behoefte steeds opnieuw toe te eigenen. De verschillende schaalniveaus worden gerelateerd aan kenmerkende ruimtelijke elementen, in analogie met de boerderij en het erf. Zo worden verbindingen gemaakt tussen het dorp, haar landschap en haar bewoners. Hier kan het alledaagse plaatsvinden in relatie tot de dorpse gebruiks- en omgangsvormen, zoals 'achterom lopen' en ‘de knip van de achterdeur die open staat’. Zo combineert het project de ogenschijnlijke romantiek met een uiterst pragmatische blik op het dorp.