FUTUR PALAIS 

‘Enkel wat mensen nodig hebben om met elkaar te leven is van belang’

FUTUR PALAIS 

‘Enkel wat mensen nodig hebben om met elkaar te leven is van belang’

Albert Bontridder, 2012.

Abstract

Het interieur is een fundamenteel onderdeel van het denken en het handelen binnen de architectuur. Sinds de  vroegste tijden van de beschaving biedt het interieur bescherming tegen invloeden van buitenaf. Hiermee heeft de vormgeving van het interieur een directe relatie met haar natuurlijke omgeving en het menselijk gebruik. Architectuur ontworpen van binnenuit maakt verschillende vormen van inwoning mogelijk en kan voorzien in een ruimte die verschillende sociale interacties faciliteert. 

Het interieur wordt, ongeacht haar schaal, die varieert van de woning, de stad en het continentaal territorium, gevormd door ideeën. Deze ideeën worden gearticuleerd door middel van de representatie van gebouwen en worden geprojecteerd op de ruimtes die we delen en ervaren. Volgens Pimlott (2018) zijn deze plekken veelal publiek en worden ze gekarakteriseerd door een bepaalde mate van individuele vrijheid waarin we onszelf bevinden naast de ander. Binnen deze ruimtes zijn we ons bewust van onze plek in de samenleving en in de wereld.

Echter, vanwege de expansie van het wereldwijde kapitalisme staat het idee van het publieke interieur als  essentieel element van de architectuur onder druk (Pimlott, 2018; Senett, 2016). Het AfricaMuseum in Tervuren dat gebouwd is in 1910 in opdracht van de voormalige Belgische koning Leopold II, is tot stand gekomen door een systeem van kapitalisme dat de geschiedenis van geweld en uitbuiting rechtvaardigt. Het is een voorbeeld van een interieur dat niet voorziet in de vrijheid tot sociale en politieke handelingen vanwege haar problematische architectonische  representatie van de witte overwinnaar en de relatie die het schept tussen de machthebber en de bezoeker. Het gebouw biedt zo een eenzijdig perspectief op de bloedige Belgische kolonisatie van Congo. Een periode waar naar schatting zes tot 13 miljoen mensen omkwamen.

Dit project verzet zich tegen de onderdrukkende architectuur van het AfricaMuseum door middel van een  reeks interventies die zijn ontstaan vanuit het denken over het interieur. Juist omdat de architectuur van AfricaMuseum het individu van binnenuit wil imponeren, onderdrukken en sturen is kritische bevraging van dit gebouw en haar geschiedenis alleen mogelijk door de introductie van een architectonische compositie die ontstaat vanuit het inwendige. Door te strippen, open te breken en toe te voegen wordt het problematische narratief verwijderd en verwordt het gebouw tot een publiek paleis, een karkas, dat een variëteit aan publieke functies herbergt, een plek die geen restricties kent, de geleefde ruimte van het individu centraal stelt, de grenzen tussen exterieur en interieur doet vervagen, de mogelijkheid tot toe-eigening biedt en nieuwe situaties schept en produceert voor het samenzijn met de ander. FUTUR PALAIS.