Dit wantrouwen is duidelijk voelbaar in de representatie en de architectonische taal van het Tweede Kamer, ontworpen vanuit het optimisme van de jaren ’80. De tijd is sindsdien drastisch veranderd. De architectonische taal van het huidige Tweede Kamergebouw ontkent de huidige problemen in de relatie burger en politiek en probeert ze te maskeren met transparante vliesgevels en bloembakken.

Dit project zet de potentie van het plein in, om de problemen tussen politiek en burgers te adresseren. Het plein speelde een belangrijke rol in het publieke leven zowel recent als in de geschiedenis. Het is bij uitstek de ruimte waar het publieke leven zich afspeelt. In die zin spelen pleinen een belangrijke rol in de Nederlandse samenleving en haar cultuurhistorie. 

Op veel klassieke schilderijen speelt het plein een centrale rol, en is dikwijls het decor voor de processie, gevecht, opstoot, markt, enzovoorts. Het plein is gemeenschapsgrond, waar je je onderdeel voelt van een systeem en waar er sprake is van collectieve trots.  

Dit is duidelijk te zien bij een plein zoals de Dam in Amsterdam. Samen met het Malieveld en de beide pleinen bij de Tweede Kamer in Den Haag, blijken het nog steeds de belangrijkste plekken te zijn waar demonstraties en herdenkingen plaatsvinden in onze tijd. Dit project onderzoekt de relatie tussen het plein en de gerepresenteerde macht. Het analyseert hoe verschillende machten zich manifesteerden in de geschiedenis, en zich nog manifesteren in onze hedendaagse maatschappij.

Met dit plan word een nieuw plein gecomponeerd voor de Tweede Kamer: de Hofplaats. Het plein is in onbruik geraakt, terwijl het plein juist representatief zou moeten zijn voor de Tweede Kamer. Want één van de belangrijkste en meest centrale momenten van het politieke apparaat grenst eraan: het debat. In die zin is het plein het gezicht van politiek naar de stad.

Het ontworpen plein voor de Tweede Kamer is representatief is voor de politiek, maar gaat niet voorbij aan de problemen die er zijn, door ze juist te adresseren. Door nieuwe gevels toe te voegen ontstaat er een heldere geometrische ruimte waarbinnen geëxperimenteerd kan worden hoe politici en burgers weer met elkaar in contact kunnen komen. 

Het maken van pleinen met gevels is geïnspireerd op een oude traditie. De gevels corrigeren de huidige, verrommelde omgeving (net zoals Piazza Ducale in Vigevano dat probeert). 

De gevels van het plein zijn ontworpen als een ‘inhabitable wall’ de muur die dik genoeg is om ruimtes te herbergen. De architectuur van deze muren biedt een overweldigende reis in politiek. Hoe verder je gaat, hoe dichter je bij politiek komt. De muren brengen je ergens naartoe, maar tonen je onderweg wel de werking van het systeem, in al zijn smerigheid en schoonheid.

De reis is niet gemakkelijk maar kent een indrukwekkend hoogtepunt als einde: de ideële ruimte. De perfecte conditie voor een nieuwe, positieve toekomst voor de relatie tussen politiek en haar burgers. Een conditie waar men hopelijk nog eens naar terugverlangt…

Overzichtsmaquette van het nieuwe ensemble

Snede maquettes van de architectonische reis

Utopisch beeld. Het is het jaar 2050, het experiment was succesvol. Paradoxaal genoeg, is er begonnen met de afbraak van de architectuur rondom de Tweede Kamer in Den Haag. Openingen zijn ontstaan in de ooit zo indrukwekkende pleingevels, waarbinnen het experiment plaatsvond. 

Architectuur lijkt langzamerhand te verdwijnen, het was slechts een bemiddelaar in de problematische relatie tussen politiek en haar burgers. Het vertrouwen lijkt hersteld, een positieve toekomst lonkt…

https://issuu.com/karelvz/docs/20210629_boek_totaal