Bezoekerscentrum voor natuur in de Sophiapolder
Midden in de getijdenrivier De Noord ligt het natuureiland Sophiapolder. Je kan er alleen met een klein voetveer komen voor een wandeling van 2,5 kilometer over vlonders en dijken. Je ervaart het eilandgevoel door de geïsoleerde ligging midden in de drukbevaren rivieren van de Drechtstedenregio.
Het eiland zelf is sinds omstreeks 1800 ontstaan uit de Hollandse drang om de natuur en het water te beheersen en, al dan niet agrarisch, te bebouwen. Echter, onder andere door het veranderende klimaat, is er eind 20e eeuw beleid opgesteld waarbij het water meer ruimte nodig heeft. Het gevolg hiervan is dat bij nieuwbouwprojecten aan natuur- en watercompensatie gedaan moet worden. Bij de aanleg van de Betuwelijn (opening 2007), die onder het eiland doorloopt, is er voor gekozen om van de Sophiapolder weer natuur te maken om aan de voorwaarde van natuurcompensatie te kunnen voldoen.
In november 2011 is de dijk rondom het eiland op twee plaatsen doorgestoken. De natuur heeft vrij spel gekregen: het eiland stroomt twee keer per dag onder water. Als gevolg hiervan is er een natuurgebied ontstaan met getij, slik, algen en andere waternatuur. Een uniek gebied zoals nergens anders in een dichtbebouwd gebied in Nederland te vinden is. Deze waternatuur trekt op zijn beurt weer veel vogels aan. Door deze elementen is de Sophiapolder een natuurlijke oase tussen bebouwd gebied.
Een uniek natuurgebied in het midden van een dichtbebouwd gebied vraagt om een bijzonder natuurbezoekerscentrum: een gebouw dat de bezoekers informeert en faciliteert, waarbij het gebouw de functie van het gebied, de geschiedenis van het gebied, maar bovenal de natuur in het gebied representeert. Dat houdt in dat het bezoekerscentrum niet, zoals de meeste bezoekerscentra in Nederland, alleen een venster biedt op het natuurgebied, maar dat het bezoekerscentrum zoveel als mogelijk onderdeel is van de natuur.
Het bezoekerscentrum laat de natuur uit de Sophiapolder, waaronder de stroming, het getij, het slik, de wind, en de vogels toe in het gebouw en laat zichzelf in bezit nemen door de natuur. Het gebouw benadrukt op specifieke plekken de natuur die door het gebouw gaat of op het gebouw plaats neemt, waardoor bezoekers en natuur zo dicht mogelijk bij elkaar gebracht worden.
Het gebouw heeft vanaf Hendrik Ido Ambacht gezien een duidelijke vorm van een gebouw. Bezoekers worden geattendeerd op een bezoekerscentrum. Hoe dichterbij de bezoeker bij het bezoekerscentrum komt en dus hoe dichterbij het natuurgebied, hoe meer natuur zichtbaar wordt op en om het bebouw. Eenmaal binnen staat de bezoeker niet in een afgesloten ruimte maar nog steeds midden in de natuur. Afhankelijk van het getij is een deel van het gebouw volgestroomd met water. Het gebouw heeft naar de stedelijke kant van de locatie een gebouwd uiterlijk, naar de natuurzijde staat het gebouw open voor de natuur en de invloeden.
Het gebouw is zodanig gematerialiseerd dat mossen en algen van het eiland bezit kunnen nemen van het gebouw.