De regio Arnhem Nijmegen FoodValley wordt het eerste Nationale Voedselpark van Nederland. Een park waar ruige natuur en uitgekiende voedselproductie optimaal met elkaar zijn verweven. Het is een ontwerpvisie voor 2060 van MSc stedenbouwstudent Freek van Riet, waarin hij pleit voor een radicale ruilverkaveling van het landschap. Hij gebruikt hiervoor de natuurlijke condities van het landschap en combineert die met nieuwe technologie. Zo creëert hij een ecosysteem waarin gewassen, bomen en dieren het beste in elkaar boven halen. Hij biedt hiermee een perspectief voor de toenemende vraag naar voedsel en de afname van de biodiversiteit.

Urgent

Willen we de groeiende stedelijke bevolking blijven voeden, dan is omdenken noodzakelijk. Het huidige systeem waarmee we ons voedsel produceren, loopt tegen haar grenzen aan. De manier waarop wij het landschap nu gebruiken om voedsel te produceren, is door de jaren heen de oorzaak geweest van kwalitatieve deprivatie van het landschap. Door bijvoorbeeld eenzijdig gebruik is de biodiversiteit sterk afgenomen. De populatie wilde dieren is sinds 1970  met maar liefst 58% gedaald. Hoe kunnen we het tij keren, het landschap weer laten floreren en tegelijkertijd de voedselproductie een boost geven? Freek van Riet heeft de oplossing: een Nationaal Voedselpark.

Nationaal Voedselpark

In het nieuwe park zijn natuur en voedselproductie samengebracht tot een geheel. Natuur wordt voedsellandschap en landbouwgrond wordt natuurgebied; beide met behoud van eigen kernwaarden. De bodem geldt als basis voor een zestal voedseltypologieën die in het park zijn te onderscheiden. Het monotone landschap maakt hier plaats voor een rijk palet aan uiteenlopende soorten gewassen, bomen en diersoorten. “Meewerken met de natuur in plaats van het proberen te corrigeren”, stelt van Riet. Zo ziet hij de hoge grondwaterstanden in de polder en veenontginningsgebieden als kans om nieuwe gewassen en natuur te introduceren. Hij stelt hierbij voor te stoppen met pompen en gebruik te maken van de natte condities van het landschap. Als het aan van Riet ligt loop je hier straks tussen de sawa’s met waterbuffels en eet je verse zalm direct uit de Rijn.

Radicale Ruilverkaveling

Natuur en landbouw wisselen elkaar uit door een radicale ruilverkaveling van het landschap. De stroomgebieden en het bodemecosysteem verbeteren met een toename van de biodiversiteit. De boer verlegt zijn verdienmodel en verbreedt zich: naast producent met winst op korte termijn wordt de boer ook landschapsbeheerder met zorg voor het landschap op langer termijn. Het eeuwenoude fenomeen van ruilverkaveling gaat een nieuwe fase in met de kracht van technologie van nu. Met behulp van onder andere kleinschalige robots kan de boer grote hectaren overbruggen om ze te monitoren en te oogsten. Zo kan hij met drones precies zien waar zijn vee loopt en plukt een robot de beste noten die direct op transport naar de consument thuis worden bezorgd.

Vanzelfsprekend

Natuur en voedsel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Beide zijn immers afhankelijk van elkaar. Sinds de opkomst van de landbouwrevolutie en later de industrie, is de relatie tussen voedsel en natuur echter sterk gepolariseerd. Mislukte oogsten door uitputting van de bodem, verspreiding van ziektes en het verdwijnen van de natuurlijke (bio/natuur) diversiteit zijn het resultaat hiervan. Met een nieuw Nationaal Voedselpark heeft de regio de kans koploper te blijven op het gebied van voedselproductie waarin bio- en landschapsdiversiteit opnieuw sterk zijn vertegenwoordigd.